فوت و فن پخت برنج

برنج را با آب ولرم چندین بار بشویید؛ البته هنگام شستن توجه داشته باشید برنج را زیاد چنگ نزنید تا خرد نشود.

پس از شستن به نسبت هر کیلوگرم برنج ۵۰۰ گرم سنگ نمک شسته شده را در دستمال تمیزی قرار داده و روی

برنج بگذارید و یا به جای سنگ نمک از ۲۰۰ گرم نمک کوبیده شده استفاده کنید.

برنج را باید از شب قبل یا حدود پنج الی شش ساعت پیش از شروع پخت خیس کنید.

اگر فرصت لازم را برای خیس کردن برنج نداشتید، مقدار نمک را اضافه کنید و پس از آبکش کردن کمی آب ولرم روی برنج بریزید تا شوری آن از بین برود.

برای آبکش کردن برنج، آب را در ظرفی مناسب بریزید و روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید. حرارت زیر ظرف باید زیاد باشد.

زمانی که آب در حال جوشیدن بود، برنج را اضافه کنید تا برنج بجوشد و آماده آبکش شود. برنج در حین پختگی نباید ترک خورده و له شود و در ضمن باید آنقدر بجوشد تا قد بکشد.

سپس در آبکش ریخته اگر قبل از ریختن برنج در آب جوش کمی دوغ در آن ریخته بعد برنج را اضافه کنید بدین ترتیب رنگ برنج سفیدتر می شود.

● دم کردن برنج:

به نسبت هر کیلو برنج، ۲۰۰ گرم روغن نیاز دارید که در ابتدا حدود ۵۰ گرم آن را در ته قابلمه ریخته روی حرارت قرار داده پس از داغ شدن، برنج را در قابلمه ریخته در آن را بگذارید.

حرارت زیر برنج باید زیاد باشد. در این فاصله مابقی روغن را داغ کرده پس از آنکه بخار برنج بلند شد، حرارت را ملایم کرده و روغن داغ را روی برنج ریخته و آن را دم کنید.

راه های شناخت برنج مرغوب

یکی از مشکلات برخی افراد، بخصوص زوج های جوان خرید و تشخیص برنج خوب و شیوه نگهداری آن است. آگاهی های پی آمده ممکن است برای این دسته مفیدتر باشد.

● تشخیص و خرید:
برنج ایرانی، در شمار برنج های ممتاز است، اما درجه بندی دارد.
فقط خوب قد کشیدن دانه برنج پس از پخت ملاک مرغوبیت نیست.
دانه برنج هر چه خشک تر و سفت تر باشد بهتر است زیرا با جذب سریع آب هنگام پخت، حجیم تر می شود.
هر چه از تاریخ برداشت آن بیشتر گذشته و بهتر نگهداری شده باشد، بر کیفیت آن افزوده می شود.
دقت کنید کپک زده یا خُرد شده نباشد و بوی نامطبوع کهنگی و ماندگی از آن به مشام نرسد.
دانه برنج نباید خیلی سفید، خیلی زرد، شفاف، دودی یا ترک خورده باشد؛ رنگ بلوری مات و عاج مانند دارد و معمولا باریک و قلمی است، اما طعم و بوی مطبوعش پس از پخت، خیلی مهم تر از باریکی و بلندی آن است.
باید یکدست باشد نه مخلوطی از دانه های چاق و لاغر، زرد و سفید، کوتاه و بلند یا ریز و درشت.
هر چه دانه های شکسته یا در اصطلاح «نیمدانه» بیشتر باشد، کیفیت کمتری دارد (برنج موسوم به نیمدانه بیشتر برای پخت شله زرد، شیربرنج، برخی آش ها، سوپ ها و مانند اینها مناسب است نه پخت چلو و سرو در مهمانی).
یکی از آزمون های سنتی، خرد کردن تعدادی از دانه ها زیر دندان است. اگر بسختی خرد شد، نشانه خشکی بیشتر و کیفیت بهتر آن است.
یکی از روش های درک میزان عطر برنج، دمیدن هوای گرم یا «ها کردن» روی مقداری از دانه هاست. به منظور رعایت بهداشت دقت کنید که دانه های آمیخته با هوای دمیده از دهان را مجددا درون کیسه یا ظرف نریزید.

● نگهداری و انبار کردن:
کیسه یا سطل های نگهداری برنج را حتما در جایی عاری از نم، خنک و بویژه خشک انبار کنید تا رطوبت درون دانه ها تبخیر شود.
از گذاشتن کیسه ها روی هم خودداری کنید.
بین هر کیسه فاصله ای برای عبور هوا بگذارید.
افزودن مقداری نمک و چند دانه سیر همراه با سرکشی و هوادهی گاه به گاه، از آفت زدگی آن جلوگیری می کند.
به هیچ وجه از قرص های شیمیایی استفاده نکنید.
هر چند وقت یک بار محتوای کیسه یا ظروف را زیر و رو کرده، آن را از لحاظ رخنه و حمله حشرات و آفات بررسی کنید.
در صورت آفت زدگی، پیش از تخم گذاری بیشتر آفات و افزایش حشرات، برنج را در هوای آزاد، دور از تابش نور خورشید پهن کرده، با الک کردن برنج از لطمه و خسارت بیشتر جلوگیری کنید.
دقت کنید نمک به جا مانده از برنج آفت زده را به سبب پرهیز از انتقال مجدد تخم آفات به ظروف یا کیسه ها مجددا استفاده نکنید.

خواص برنج

برنج که به نام های دوئی، چاپول، ریس، روزی ، رونز، ارز، ثمن، ری، اوریزا و گرنج نیز نامیده می شود، دارای طبع سرد و خشک است.

مشخصات

برنج گیاهی است علفی یکساله مخصوص مناطق گرم پر آب. معروف است که از نظر شرائط اقلیمی محل رویش برنج باید سر در آتش و پا در آب باشد. ارتفاع ساقۀ آن حدود 4/1-1 متر. برگها ی آن باریک و دراز  نوک تیز و گلهای آن به صورت سنبلکهایی با دم کوتاه در اطراف محور گل دهندۀ گیاه ظاهر می شود و میوۀ آن به شکل خوشه ای متشکل از سنبلکها در انتهای ساقه در می آید. در مورد بعضی از ارقام، خوشه برنج دارای ریشک است ودر مورد بعضی از ارقام بدون ریشک می باشند. در هر سنبلک سه گل وجود دارد که یکی از گلها که در راس واقع شده کامل و بارور و دو گل دیگر که در طرفین آن قرار دارند عقیم هستند. میوه را که یک دانۀ برنج در آن قرار داردشلتوک نامند.

برنج از آسیا برخاسته است و از روز گاران کهن در چین ، ژاپن، هندوچین و هندوستان و پس از آن در جاوه ، سیلان ، اندونزی ،مصر، ماداگاسکار،برزیل ، امریکا،جنوب اروپاو عد های از سایر مناطق دنیا حتی در جنوب شوروی سایق نیز در مناطق گرم مانند سرزمین کوبان کاشته می شود. در ایران انواع آن در مناطق شمال ایران ودر جنوب در خوزستان و در نواحی گرمسیر فارس و اصفهان کاشته می شود.

از نظر شکل ظاهری به طور کلی دو نوع برنج وجود دارد، نوع هندی که دانۀ دراز است و باریک و خیلی مرغوب که قسمت عمدۀ برنجهای مرغوب صدری ایران از آن نوع می باشد. نوع دوم ژاپنی که دانۀ گرد و ریز است که در ایران به نام برنج گرده معروف می باشد.

از نظر تطابق با شرایط اقلیمی رویش نیز 4 گونه اصلی مختلف وجو دارد .

برنجی است که در اراضی جلگه ای آبگیر کاشته می شود و به آب زیادی احتیاج دارد. Riz cultive1.

برنجی است که دارای چسبندگی می باشد ودر مناطق پر آب کاشته می شود و ژاپنی ها بیشتر Riz glutant2.

این دونوع را دوست دارند این برنج نیز به آب زیاد احتیاج دارد.

یا برنج مواج که معمولا به طور شناور در آب می روید و در تایلند و نواحی که Oryza  fluitans یا Riz  flottant3.

اراضی گود را سیلاب فرا می گیرد کاشته می شود و پس از بزرگ شدن بوته ها در بعضی قسمت عمق آب تا چند متر می رسد که نهال برنج در آن به طور شناور به رشد خود ادامه می دهد.

که در اراضی بلند آب و مرتفع نسبتا خشک و کم آب کاشته می شوند.Oryza  Montana  Riz  de montagne4.

یک دانه شلتوک به ترتیب از خارج به داخل ، شامل پوست برنج است که در موقع کوبیدن برنج آن را از شلتوک می گیرند و پس از آن غشای قهو ه ای رنگی است که قسمت عمدۀ ویتامینها و مواد معدنی برنج در آن قرار دارد و آن را به انگلیسی تیکی تیکی نیز می نامند و آخر مغز سفید پر از نشاسته برنج است که پس از سفید کردن برنج قهو ه ای و برداشتن غشای تیکی تیکی به صورت برنج سفید در بازار عرضه می شود.  تکثیر برنج از طریق کاشت شلتوک برنج در اوایل بهار در خزانه است و پس از این که گیاه چند برگه شد آنها را در مزارع غرقاب شده می کارند. انواع برنجهای زودرس پس از 90 -70 روز و برنجها ی دیر رس در اوایل زمستان پس از 150 – 120 روز می رسد.

خواص _کاربرد

مسلم شده است که در جریان گرفتن پوست و سفید کردن دانۀ برنج مقدار قابل ملا حظه ای از ویتامینها و خواص آنتی نوری تیک یعنی (ضد التهاب عصبی) شلتوک از دست می رود، زیرا این مواد در پوست و در غشای قهو ه ای برنج وجود دارد.[برکیل  ولز]. به علاوه طبق بررسی ها روشن شده است که مقدار ویتامیههای موجود در دانۀ سفید شده نیز در طول مدت زمان انبارداری برنج بخصوص اگر مدت درازی باشد کم می شود و به عبارت دیگر برنج تازه دارای ویتامین بیشتری از برنج کهنه است [کو ندو – اوکامار]. دانۀ برنج دارای مواد غذایی است که تحریکات Euphorbia احشاو اندرونۀ معده ر اآرام می سازد [هاو]و در چین از مخلوط آرد برنج و نوعی گیاه فرفیون به نام ساییده شده و نرم ضمادی درست می کنند که برای خنثی کردن سم یک نوع سفره ماهی به نام Pilu lifera

استینگ ری بسیار مفید است [ویدال]. دانه های جوانه زدۀ برنج یا مالت برنج به عنوان مقوی معده به کار می رود و به طور کلی تونیک وبرای تقویت بدن خیلی نافع است [روا، هاو و دیگران]. آب برنج کننده و مدر است و ترشحات زیاد اسهال و اسهال خونی را تسکین می دهد. برای ورمهایروده ای و استفراغهای خونی و خونروی از بینی و شست و شوی زخمهای بد بسیار نافع است [استوارت – کروست و پتلو ].دم کردۀ کلش و کاه نوعی از برنج به عنوان داروی ضد اسهال خونی و روماتیسم [هو] ونقرس [ویدال] به کار می رود.

خاکستر کاه وساقه های برنج چسبناک برای ریختن روی زخم و التیام و اگر در آب مخلوط شود مایع حاصله برای رفع تشنگی و التیام بو اسیر مفید است[هاو].جوشاندۀ ریشه ها وساقه های زیر زمینی برنج در موارد کمی ترشح ادرار تجویز می شود[گررو].

آرد برنج را می توان در ضماد های نرم کننده به کار برد [فوکود]. ضمنا کمپرس آن خاصیت کاهش تب دارد [پتلو]. مهمترین قسمت برنج تیکی تیکی است که از موادی که از تراشیدن و سفید کردن دانۀ برنج حاصل می شود به   بکار می رود. B1 دست می آید وبرای معالجۀ بیماری بری بری یعنی بیماری ناشی از کمبود ویتامین

برنج چون دارای نشاستۀ فراوان است از نظر اصول از غلات مناسب برای نان است ولی چون مقدار گلوتن آن خیلی کم است چسبندگی آرد گندم را ندارد و بنابراین نمی توان نان معمولی از آن تهیه کرد اما در صنعت شیرینی سازی از آن نانها ی شیرینی با قطع و اندازه کوچک تهیه می کنند. از برنج در کشورهای خاور دور نوعی نوشایه الکلی به نام ساکه در ژاپن تهیه می شود که چون ضمن تخمیرنشاستۀ برنج الکل آمیلیک تولید نمی شود سمیت آن از الکل گندم و چاودار کمتر است و آسانتر تصفیه می شود. آرد برنج از نظر مواد از ته و مواد چرب خیلی فقیر تر از آرد گندم می باشد.

در مورد طبیعت برنج حکمای طب سنتی اتفاق نظر ندارند عده ای آن را از نظر حرارت وبرودت کمی گرم و عده ای دیگر کمی سرد و برخی نیز معتدل می دانند ولی به هر حال از نظر تری و خشکی آن را خشک می دانند. در مورد خواص آن نظرهای مختلف دارند و نتیجه این است که اگر برنج ر ابه صورت چلو آبکش در آورند یعنی پس از ریختن آب آن را بگیرند و نرم کنند کمی سرد است و آب آن که دور ریخته می شود کمی گرم است ولی اگر کتهکنند یعنی آب آن را نگیرند آن را گرم می دانند.

در مورد خواص برنج معتقدند که ایجاد خواب می کند و خواب آور است و خوابی نیکو می آورد. تشنگی را رفع می کند و اسهال صفراوی را تسکین می دهد .چاق کننده است و تولید اسپرم را افزایش می دهد وبرای شکم روش ودرد روده ها و زخم روده ها و اسهال خونی و اختناق رحم و امراض کلیه و مثانه نافع است . رنگ صورت را جلا می دهد و اگر با شیر و شکر خورده شود خیلی مقوی است و نیروی جنسی را تقویت می نماید و تولید  اسپرم  را افزایش می دهد. اگر با دوغ تازه و سماق خورده شود تشنگی را فرو می نشاند و آشفتگی ودل به هم خوردگی و اسهال صفراوی را آرام می نماید.

خوردن برنج رنگ چهره را در خشان می کند و اخلاط صالح تولید می نماید و برای اشخاصی که مبتلا به سل هستند خصوصا اگر با شیر الاغ پخته شود در مواردی که تب عفونی نداشته باشند خیلی مفید است ،زیرا زخم را پاک می کند و گوشت نو می آورد. خوردنحریره یا فرنی آرد برنج که با پیه کلیۀ بز پخته شده باشد برای رفع اسهال و دل درد و زخم روده ها بسیار نافع است .گویند اگر برنج را بو بدهند و سرخ کنند تا حدی که سرخ تیره شود ولی سیاه نشودونسوزد و مقدار 60 – 40 گرم آن را در 60 – 40 گرم آب بخیسانند و پس از 12 – 10  ساعت که خیسانده شد بخورند برای دفع کرم معده و دل به هم خوردگی که از رطوبت و حرارت باشد نافع است. اگر برنج سفید را در آب بخیسانند و آب صاف شدۀ آن را بخورند برای بند آوردن اسهال و قطع قاعدگی مفید است.

اگر برنج را با ساقه های زیر زمینی گیاه مرغ ساییده و با کمی نبات سفید مخلوط کرده ودر آب خالص بسایند و شیرۀآن را بخورند برای قطع خونروی از سینه و اخلاط خونی سینه مفید است.

خوردن آب جوشاندۀ برنج برای معده و روده بسیار مفید است و اگر با هم وزن آن شیر مخلوط و خورده شود برای افزایش تولید اسپرم نافع است. کشیدن کرد برنج به بینی برای بند آوردن خون مفید است . اگر جواهر را با آب جوشاندۀ برنج بشویند چرک آن را پاک کرده و جلا می دهد و همچنین اگر آرد بسیار نرم برنج را با آب به جواهر بمالند و خشک نموده با آب بشویند و این کار را چند بار تکرار نمایند جواهر بسیار صاف و با جلا می شود. از آرد برنج برای تسکین و رفع قرمزی ناحیه دستگاه تناسلی اطفال که به علت آلوده شدن به ادرار تحریک شده باشد استفاده می شود. چون مقدار چربی آرد برنج خیلی کم است در استعمال خارج که به صورت گرد برای رفع التهاب پوست مصرف می شود اگر به تنهایی مصرف شود پوست را خشک می کند و چربی پوست را می گیرد به این جهت معمولا برای رفع این عیب آن را مخلوط با نشاسته و پودر تالک مصرف می کنند.

نظری به تحقیقات جدید در مورد خواص برنج

از روزگاران کهنبرنج برای درمان فشار خون بالا و اختلالات کلیوی مورد توجه حکما و دانشمندان بوده است. تحقیقات جدید نیز نشان می دهد که برنج بخصوص در مقایسه با سایر مواد نشاسته ای نظیر سیب زمینی در مورد بیماران قند که هنوز وابسته به مصرف انسولین نشده اند، ترکیب وساخت کلسترول را کاهش می دهد و مقدار قند خون و انسولین خون را در یک حالت تعادل مناسبی نگه می دارد .

دکتر والتر کمپنر از مرکز پزشکی دانشگاه دوک از اولین محققانی بود که در دهۀ 1940 رژیم غذایی برنج را برای در مان فشار خون بالا در اختلالات کلیوی توصیه می کرد و شواهد علمی گستردهای در دست است که این رژیم و این توصیه آثار کار سازی داشته است رژیم یاد شده حداقل در ماه اول شامل برنج بدون نمک و میو ه ها می باشد. دکتر کمپنر می گوید البته من دقیقانمی دانم مادۀ فعال موجود در برنج که چنین اثری دارد چیست ولی فکر می کنم چون برنج برای محدود کردن مقدار سدیم در بدن موثر بوده و در عین حال تاثیر محسوسی نیز در کم کردن وزن دارد شاید به این دلیل است که برای کاهش فشار خون ورفع اختلالات کلیوی موثر است . محققان دیگری در هندوستان نیز نظیر چنین خاصیتی را در برنج برای کاهش فشار خون تجربه کرده اند .

اخیرا گروهی که به طور کاهش وزن، رژیم برنج را برگزیده بودند به عنوان خواص جانبی آن مشاهده کرده اند که بین افراد گروه،اشخاصی که مبتلا به بیماری سودا یا پزو ر یاریس بوده اند و سالها با مصرف انواع داروهاهیچ نتیجه ای برای درمان نگرفته اند در دوران رژیم برنج بهبودی حاصل کرده اند .

برنج به عنوان عامل ضد تومور

برنج نظیر سایر دانه ها منبع غنی از مهار کننده های پروتئاز است که در به تاخیر انداختن رشد سرطان بسیار موثر می باشد. به علاوه با آزمایشهایی که در جانوران شده تایید گردیده است که سبوس برنج برای کاهش خطر ابتلا ء به سرطان معده تاثیر دارد ولی البته نه به اندازه سبوس گندم. در سال 1981 دانشمندان ژاپنی در ساپورو بریوریس سه مادۀ ضد تومور از سبوس برنج جدا نمودهاند ترکیبات برنج تومورهای سفت را در موش سرکوب کرده است. یکی از دانشمندان امریکایی مصرف سرانه انواع غذا ها را از نظر اثری که در پیش گیری بیماری ها دارند مطالعه نموده و در یافته است اشخاصی که رژیم غذایی روزانه آنها بیشتر از برنج همراه حبوبات و ذرت شیرین است کمترین نرخ ابتلابه بیماری سرطان کولون و پستان و پروستات را دارند.

برنج دارویی برای معالجه اسهال

از قرنها پیش در طب سنتی دنیا معمول بوده است که از جوشاندۀ برنج برای معالجۀ اسهال کودکان استفاده می شده است. اولین توصیه در این مورد در 3000سال قبل به سانسکریت نوشته شده است ولی تنها اخیرا این خاصیت برنج مورد توجه و تایید دانشمندان جهان قرار گرفته است. مثلا مرکز بین المللی تحقیقات در مورد بیماری های مربوط به اسهال در بنگلادش دورۀ کار آموزی برای مادران در روستا ها ترتیب داه و به آنها آموزش می دهد که چطور از آب جوشانده برنج و نمک طعام از طریق خوردن برای درمان اسهال استفاده کنند. دستور سادۀ این مرکز این است ((دو مشت برنج را در یک لیتر آب جوشانیده و یک قاشق ماست خوری نمک طعام در آن مخلوط نمایید))وبتدریج بخورید .آزمایشها و گزارشها ی عمومی محققان حاکی است که محلول جوشاندۀ برنج و نمک ، اسهال را در زمان محدودی تسکین می دهد و آب بدن را جبران می نماید و تخلیه را تنظیم کرده اسهال را درمان می کند.

برنج برای مبارزه با سنگ کلیه

اگر سنگ کلیه از جنس کلسیم است توصیه زیر را که محصول تحقیقات جدیدی است مورد  توجه قرار دهید.

طبق نظر محققان ژاپنی خوردن سبوس برنج در حدود ده گرم دوبار در روز برای جلو گیری از تشکیل سنگ کلیه کلسیومی بسیار موثر است . این محققان رژیم سبوس برنج را روی 70 بیمار که در عین حال از خوراکی های غنی از کلسیم نیز استفاده می کرده اند آزمایش نموده اند. کلیه داوطلبانی که در مدت 3 ماه تا 3 سال طیق دستور از مقدار کافی سبوس برنج استفاده کرده اند مقدار کلسیم در ادرار آنها خیلی کاهش یافته و به تعداد کمتری سنگ کلیه با ترکیبات کلسیم داشته اند. محققان ژاپنی تاثیر سبوس برنج را در این مورد در ردیف تاثیر دارو های شیمیایی ضد سنگ می دانند با این تفاوت که دارای عوارض جانبی نمی باشد. به نظر می رسد ترکیبات فیتیک اسید یا فیتاتهای موجود در سبوس برنج، جذب روده ای کلسیم ناخواسته را متوقف می کند ودر نتیجه این ماده داخل ادرار نشده و سنگی تشکیل نمی شود .معمولا نشانۀ آغازتشکیل سنگ کلیه از نوع کلسیم ،وجود مقدار زیاد غیر عادی کلسیم در ادرار می باشد. این حالت را به اصطلاح فنی پزشکی ها یپر کلسیوریا گویند.

توجه:

1.اشخاصی که به دلایل خاصی بدن آنها نیاز به کلسیم دارد نباید از سبوس برنج استفاده کنند.

2.اگربرای تهیه جوشانده برنج برای مبارزه با اسهال از دانه های طبیعی برنج قبل از این که قشر زرد رنگ دانه برنج زیر پوست گرفته شود یعنی از برنج قهو ه ای استفاده شود، تاثیرش خیلی بیشتر است.

3. خوردن برنج باید به مقدار معتدل و به عنوان قسمت محدودی از غذا با شد.

مطالعات دانشمندان ژاپنی در سال 1981 نشان می دهد اشخاصی که قسمت عمدۀ غذای آنها برنج است نظیر اشخاصی که در خوردن ماهی نمک سود و خشک و سبزی های شور نظیر خیار شور ، افراط می کنند، بیشتر در معرض خطر سرطان هستند.

4. طبق نظر حکمای طب سنتی ایرانی خوردن پوست خشبی زرد برنج که بسیار نرم ساییده شده باشد ممکن است مسمومیت ایجاد نماید.

موارد استفاده :

برنج دارای خاصیت افزایش دهنده ی اسپرم، ضد عطش، کم کننده ی ترشحات بدن و زیاد کننده ی شیرمادر می باشد. همچنین از آن در مواردی مانند : فشار خون، زخم روده، بی خوابی، واریس، بیماریهای مثانه، اسهال خونی، اسهال صفراوی، نقرس، اضطراب ، تقویت کبد، تقویت کلیه، زخم معده، استفراغ، سرماخوردگی، گواتر، سوء هاضمه و دل پیچه نیز استفاده می گردد.

مضرات :

·         زیاده روی در مصرف سبوس برنج تاثیر سمی دارد و همچنین موجب سردرد و افسردگی می شود و حتی در زنان بادار ممکن است موجب سقط جنین گردد.

·         زیاده روی و مصرف بی رویه برنج موجب جوش صورت، سسی و ضعف بدن، یبوست، اسیدی شدن خون و قولنج می شود.

·         اشخاص مبتلا به قند خون ، یبوست، تب، آسم و کولیت باید در مصرف برنج احتیاط نمایند.



برنج خوبش

برنج خوبش از مراتع سرسبز شمال کشت میشود و با برترین دستگاه های تمام مکانیزه جداسازی و بسته بندی میشود

ما افتخار میکنیم که تندیس برترین نشان کیفیت را دریافت کرده و این نشان به پاس رضایتمندی شما مشتریان گرامی بوده است

برنج خوبش با درصد خلوص ۱۰۰٪ بالاترین کیفیت طعمی بی نظیر را به شما هدیه میدهد.

برای سفارش برنج با شماره :۰۹۱۱۷۷۹۴۳۰۵ ویا ۳۳۲۹۴۵۸۰ـ۰۱۱ شماره گیری فرمایید

                                                                اعتبار ما رضایتمندی شماست

                                                        برنجی خوبه که خوبش باشه

برنج

برنج از مهم‌ترین غلات و اقلام غذایی جهان است. نیمی از جمعیت جهان، به برنج به عنوان یک غذای اصلی وابسته هستند. هم‌اکنون «ده‌ها هزار نوع برنج» در جهان وجود دارد، اما اینها در دو زیرگونه کلی جای می‌گیرند. دو زیرگونه اصلی شامل برنج «جاپونیکا» با نام علمی Oryza sativa japonica و برنج «ایندیکا» با نام علمی sativa indica می‌شوند.^[۱]

فصل بریدن برنج در روستای گلرودبار لاهیجان - گیلان

شواهد پیدایشی نشان می‌دهد که برنج در ۸۲۰۰ - ۱۳۵۰۰ سال پیش در دره رودخانه پرل چین سرچشمه گرفته است. پیشتر، اسناد باستانشناسی حدس می‌زدند که برنج در دره رودخانه یانگ تسه در چین اهلی شده باشد. برنج از آسیای شرقی، به مناطق جنوبی تر و آسیای جنوبی گسترش یافت. برنج به اروپا از آسیای غربی و به آمریکا توسط استعمارگران اروپایی معرفی شد.

تولید و تجارت

۲۰ تولید کننده بزرگ برنج بر حسب کشور—۲۰۱۱ (میلیون تن)[۲]
چین	۲۰۲٫۶
هند	۱۵۵٫۷
اندونزی	۶۵٫۷
بنگلادش	۵۰٫۶
ویتنام	۴۲٫۳
تایلند	۳۴٫۵
میانمار	۳۲٫۸
فیلیپین	۱۶٫۶
برزیل	۱۳٫۴
کامبوج	۸٫۷
ژاپن	۸٫۴
ایالات متحده آمریکا	۸٫۳
کره جنوبی	۶٫۳
پاکستان	۶٫۱
مصر	۵٫۶
ماداگاسکار	۵٫۰
نیجریه	۴٫۵
نپال	۴٫۴
سری‌لانکا	۳٫۸
لائوس	۳٫۵
Source: Food and Agriculture Organization

تولید

تولید جهانی برنج

گیاه‌شناسی

برنج گیاهی است که دارای ارقام زودرس (طول دورة رشد ۱۳۰ تا ۱۴۵ روز)، متوسط رشد (۱۵۰ تا ۱۶۰ روز) و ارقام دیررس (۱۷۰ تا ۱۸۰ روز) می‌باشد. برای شناخت بهتر گیاه برنج به ذکر قسمت‌های مختلف آن از قبیل ریشه، ساقه، برگ و غیره

نمایی از خزانه برنج (توم بجار؛ توم بیجار) در شالیزارهای خلیفه محله شلمان در استان گیلان

ریشه

ریشه برنج سطحی و افشان بوده و حداکثر در عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متری خاک نفوذ می‌نماید. در این گیاه بغیر از ریشه‌های جنینی از محل گره‌ها نیز ریشه بوجود می‌آید. هر چقدر رشد برگها بیشتر باشد بر رشد ریشه‌ها هم افزوده شده و در نتیجه می‌توان گفت که با افزایش تعداد پنجه‌ها تعداد برگی بیشتر شده و در نتیجه رشد ریشه‌ها نیز زیادتر می‌گردد.

در زمان بازشدن گلها و به خوشه رفتن برنج رشد ریشه حداکثر مقدار خود را دارد.

ساقه

برنج ساقه بلند آمریکا

ساقه برنج بندبند و تو خالی بوده و در فواصل مختلف ساقه جداره‌های سختی قرار دارد که در آن قسمت‌ها ساقه توپر می‌باشد و گره نام دارد. فاصله بین دو گره را میان گره می‌نامند. بین سلول‌های ساقه فضایی بین سلولی زیادی وجود دارد که باعث می‌شود قسمتی از اکسیژن مورد نیاز ریشه از طریق منافذ تأمین شود. برگهای این گیاه کشیده و دارای رگبرگهای موازی بوده و بدون دمبرگ است و قاعده برگ پهنتر از سایر نقاط آن می‌باشد؛ و قسمتی از ساقه گیاه یا تمام محیط آنرا احاطه کرده که آنرا غلاف یا نیام می‌نامند. در قاعده برگ در طرفین غلاف دو صفحه کوچک یا بزرگ بنام گوشوارک (Stipule) وجود دارد. همچنین در محل اتصال غلاف به ساقه زائدهٔ کوچکی بنام زبانک (Ligule) وجود دارد. همچنین تعداد گره‌ها در این گیاه از ۱۰ تا ۲۰ عدد تغییر می‌یابد. در مقادیر مساوی شاخص سطح برگ (LAI) بوته‌های دارای ساقه بلند از نور بهتر می‌توانند استفاده نمایند ولی به آسانی ورس می‌نمایند. ارتفاع بوته‌های برنج در ارقام مختلف از ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر و گاهی اوقات تا ۲۰۰ سانتی‌متر تغییر می‌یابد.

برگ

برگهای این گیاه متناوب بوده و در دو جانب متقابل ساقه قرار دارند. تعداد برگها در ارقام مختلف برنج متفاوت بوده، در ارقام زودرس ۱۴ تا ۱۵ برگ، در ارقام متوسط‌رس ۱۶ تا ۱۷ برگ و در ارقام دیررس تعداد برگها ۱۸ تا ۱۹ برگ بر روی هر ساقه می‌باشد. افزایش دمای هوای پیرامونی در زیاد شدن سطح برگ اثر تعیین کننده‌ای داشته و موجب بیشتر شدن تعداد برگها می‌گردد. در مقادیر مساوی شاخص سطح برگ (LAI) بوته‌هایی که برگهای کوچک و زیادتر دارند از بوته‌هایی که برگهای بزرگ و اندک دارند بهترند.

پنجه‌زنی

پنجه‌ها به جوانه‌های اولیه گفته می‌شوند که در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی تبدیل به ساقه می‌شوند. از مرحله ۴ تا ۵ برگی شدن گیاه پنجه‌زنی آغاز می‌گردد. پنجه‌ها در مراحل اولیه رشد برای تأمین مواد غذایی خود از ساقه اصلی استفاده می‌کنند و این عمل تا ظهور حداقل ۳ برگ و ۴ ریشه ادامه می‌یابد. موقعی که نشاءها از خزانه به زمین اصلی منتقل شدند پنجه‌زنی شروع شده و تا یکماه بعد نیز ادامه می‌یابد. پس از پایان یکماه رشد پنجه‌ها به حداکثر خود رسیده و پس از آن از تعداد آنها کاسته خواهد شد. شرایط اقلیمی بویژه آب و هوا در رشد پنجه‌ها بسیار مهم و مؤثر می‌باشد. قدرت تولید پنجه در برنج خیلی زیاد بوده بطوری که هر بوته برنج معمولاً ۴ تا ۵ پنجه تولید می‌نماید.

ساختمان گل آذین

گل آذین در برنج بصورت پانیکول بوده و فرق آن با گل آذین خوشه در این است که در پانیکول هر خوشه‌چه دارای دم باریک و بلندی می‌باشد و به همین دلیل به آن خوشه خوشه هم گفته می‌شود. پانیکول در ارقام مختلف برنج به شکلی فشرده، باز و یا نیمه‌باز است. البته از دیدگاه اصلاحگران نباتات در تولید هیبرید و اریته‌هایی که گل آنها بیشتر باز باشد بهترند زیرا مقدار دگرگشنی و در نتیجه تولید بذر آنها بیشتر است. پانیکول برنج در انتهای ساقه وجود داشته و دارای شاخه‌های فرعی با محورهای ثانوی می‌باشد. خوشچه‌ها روی دو گل کوتاه بوجود می‌آیند که نوک آن روی گلوم‌های نازا (لمای عقیم) توسعه یافته‌است و به چند وجهی کنگره‌دار تبدیل می‌شوند؛ بنابراین نوک فنجانی شکل و متورم مشابه یک زوج گلوم حقیقی است و به آن گلوم حقیقی گفته می‌شود. هر خوشچه دارای محور کوچکی بنام محور سنبله‌است که روی آن یک گل در محور برگک پانویه که گلوم‌های نازا نام دارد تشکیل می‌شود. گل‌دهی در برنج از نوک گل آذین شروع شده و به سمت پایین ادامه می‌یابد. در موقع ظهور خوشه نیاز ریشه به مواد غذایی بویژه ازت، فسفر و پتاس زیاد است.

ساختمان گِل در برنج

گل آذین در برنج بصورت خوشه‌ای بوده و دارای انشعابات فرعی می‌باشد و حاوی سنبلچه‌های تک گلچه‌ای است. برنج بر خلاف سایر غلات که ۳ تا ۴ پرچم دارند دارای ۶ پرچم است. نافه کوتاه و بساک‌ها بصورت دوخانه‌ای و دارای یک مادگی بوده که حاوی یک تخمدان می‌باشد. کلاله دو شاخه و پردار است. مادگی دارای تخمدان یک برچه‌ای می‌باشد. برگک فوقانی یا گلوم گل دهنده لما (گلومل یا پوشینه سنبله که ریشک روی آن می‌رود) و پالئا (گلومل یا پوشینه گیاهان گرامینه که فاقد ریشک است)، همراه با گل در برگرفته شده یک گل را تشکیل می‌دهند. در اطراف هر گل دو برگ بنام پوشینه (Glumelle) وجود دارد که یکی لما (Lemma) و دیگری پالئا (Palea) نامیده می‌شود. همچنین در انتهای هر سنبله دو برگک بنام پوشه (Glume) وجود دارد. در برنج گلوم‌ها خیلی کوچک بوده و حتی ممکن است گاهی اوقات حذف شده باشند. طول گلوم‌های خارجی ۴/۱ لما و پالئا و در بعضی از واریته‌ها هم اندازه لما و پالئا است. عموماً لما دارای ریشک و پالئا فاقد ریشک می‌باشد. ۷ تا ۹ روز بعد از گل دادن لایه آلرون از تغییر شکل لایه خارجی بافت آندوسیرم بوجود می‌آید.

گرده افشانی و لقاح

برنج گیاهی است خود گشن و بین صفر تا ۳ درصد دگرگشنی دارد. گرده افشانی تقریباً هم‌زمان با بازشدن گلها در شرایط طبیعی روی می‌دهد. دمای مطلوب برای گرده افشانی در حدود ۳۱ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد است. در دمای پایین‌تر از ۱۰ تا ۱۳ درجه سانتی‌گراد و همچنین بالاتر از ۶۰ درجه سانتی‌گراد گرده‌افشانی متوقف می‌گردد. خشکی و دمای پایین می‌تواند روی گرده افشانی اثر منفی داشته باشد. حداقل دما برای انجام عمل لقاح ۱۵ درجه سانتی‌گراد می‌باشد. زمان بازشدن گلها ۸ صبح الی ۲ بعدازظهر بوده و گلهای گل آذین در بین یک دورة ۷ تا ۱۰ روزه باز می‌شوند و اکثر آنها ۲ تا ۴ روز پس از خروج گل آذین از غلاف برگ این کار را انجام می‌دهند.

گونه‌های جهانی برنج

در جهان بیش از ۱۲۰٫۰۰۰ گونه برنج وجود دارد. اتحادیه اروپا و سازمان‌های گمرک کشور های عضو برای ارزیابی و دریافت عوارض وارداتی بین ۵۰۰۰ تا ۱۸۰۰۰ (آلمان) گونه برنج را طبقه‌بندی و تفکیک کرده‌اند.^[۳][۴]

گونه‌های عمده

• گونهٔ جاوه‌ای
• گونهٔ ژاپنی
• گونهٔ هندی

برنج ایرانی

عکسی از خوشه‌های برنج، آماده برداشت در شالیزارهای استان مازندران

از گونهٔ ایرانی می‌توان به گرده. دابو. طارم، چرام۱، چرام۲. صدری (شامل انواع دم سیاه، دم زرد و دم سرخ)، بینام، علی-کاظمی، چمپا و... اشاره کرد از تیپهای اصلاح نژاد شده و پرمحصول می‌توان از سفیدرود و خزر نام برد. برخی از ارقام برنج در منطقه شمال ایران، بطور مشخص استان گیلان، شامل ارقام ایندیکایی چون غریب، هاشمی، حسنی و گرده می‌باشند که بنظر می‌رسند در نتیجه انتخاب سنتی توسط کشاورزان (و احتمالاً در ادامه تعدادی نیز در پی انتخاب توسط محققین) هر یک در نواحی جلگه‌ای و دره‌ای استان گیلان به ترتیب شالیزارهای مناطق اطراف شهرستان‌های صومعه سرا، فومن، تالش، و طارم به مرور زمان حاصل شده‌اند. ^[۵] یک نوع برنج در منطقه سیروان ایلام طی سالهای طولانیست که کشت می‌شود به نام برنج عنبربو که بسیار خوش عطر و مزه می‌باشد ولی چون به نسبت وسعت آن منطقه کشت می‌شود به فروش انبوه نرسیده است اما این چند سالی است که به کردستان عراق و تهران نیز صادر می‌شود. همچنین در سمت غربی اصفهان و زاینده رود برنجی به اسم لنجون کشت میشود که هنگام پخت قد کشیده و نا منظمی پیدا میکنند، رنگ آن اندکی متمایل به زرد بوده و طعم و عطر خاصی دارد. بدلیل خشکسالی های اخیر کشت برنج در اصفهان کاهش پیدا کرده است.

میزان کشت برنج در ایران

استان مازندران رتبه اول(۹۳۸۷۳۰٫۱۹) و استان گیلان (۷۴۱۲۴۱٫۹)، استان گلستان (۲۲۹۴۵۴٫۹۹)، استان فارس (۲۲۶۲۹۶٫۷۲)و خوزستان(۲۱۹۸۰۹٫۱۵)و پارس آباد (دشت مغان) در رتبه‌های بعدی از نظر میزان تولید قرار دارند. در سال ۱۳۸۵، ۶۲۰٫۰۰۰ هکتار سطح زیر کشت برنج بوده و ۲۶۱۲۱۷۴٫۳۴ تن شلتوک برنج تولید شده‌است.

در استان های مازندران و گیلان برنج مرغوب و در استانهای دیگر برنج پرمحصول کاشت می‌شود. در پارس‌آباد مغان بیشتر ارقام باکیفیت از لحاظ غنی بودن عناصر غذایی (آهن، روی، کلسیم و...)به علت گرم سیر بودن منطقه نسبت به سایر مناطق کشور از رتبه خاصی برخوردار است. همچنین برنج بومی لنجان نیز از جمله برنج‌های معطر است که به نام برنج لنجان معروف بوده و در استان اصفهان می‌توان یافت.

مکان نگه‌داری برنج در ایران

اگر برنج روی دست کشاورزان مانده‌باشد، ممکن‌است باعث انبار کردن آنها شود بطوریکه حتی برنج‌ها را در فضای باز نگه می‌دارند و فقط یک پلاستیک بر رویش می‌کشند.^[۶] روستاییان گیلان و مازندران برای نگه‌داری و انبار کردن ساقه‌های شالی از کندوج استفاده می‌کنند. در منطقه مغان برنج سفید که بیشتر از نوع رقم هاشمی هست را در کیسه‌های ۵۰ کیلویی در انبارها و شلتوک (جو) را روی چهارپاهای فلزی در بیرون از انبار قرار داده و می‌پوشانند تا از گزند موشهای انبار در امان باشد

ویژگی‌های تیپ‌های بومی برنج

تیپ‌های بومی متعدد برنج نسبت به هریک از گونه‌های بومی ژاپنی، جاوایی و هندی تمایز بیش تری یافته‌اند. عوامل هم القاء کنندگی تمایزیابی گونه‌های بومی و تیپ‌های بومی بایستی وابسته به عوامل محیطی زیستگاه‌های گیاهی شان باشد. تفاوت حساسیت نوری و حرارتی در گل دهی، مقاومت به کم آبی در رشد، مقاومت به مقدار زیاد کود و نمک‌های محیط کشت، مقاومت به تحمل غرقابی، مقاومت به درجه حرارت بالا و پایین و غیره در گونه‌های بومی مشخص شده‌اند. به علاوه، ویژگی ریخت شناختی ابعاد و اندازه دانه به عنوان یک شاخص موثق اولیه گونه‌های بومی در نظر گرفته می‌شوند. تمایزات چنین ویژگی‌هایی را در میان شش تیپ بومی ذکر شده می‌توان شناخت. درحال حاضر، اگر چه یک محقق اعلام کرده‌است که این شاخص همیشه برای طبقه‌بندی سه گونه بومی کافی نیست.

ابعاد دانه برنج و اندازه آن

به طور کلی، یکی از تفاوت‌های برجسته کولتیوارهای هندی، جاوایی و ژاپنی، شکل دانه‌است. با پیگیری گزارش کاتو (۱۹۳۰) در باره شکل دانه در هندی و ژاپنی، ماتسو سه گونه دانه: ۱) کوتاه، ۲) بزرگ و ۳) بلند را تأیید کرد. این سه گونه دانه به ترتیب به صورت ژاپنی، جاوه‌ای و هندی نشان داده شدند. بیش‌تر، دانهٔ برنج هندی، باریک و جاوایی بزرگ هستند و دانهٔ برنج ژاپنی دارای دانهٔ کوچک و کوتاه با مقطع عرضی گرد است. بیش تر کولتیوارهای هند، هندوچین، چین جنوبی، تایوان و فیلیپین از هندی اند (تیپ C). تعداد زیادی از کولتیوارهای جاوا، چین شمالی و غربی، اروپا، آمریکا و بیش تر برنج دیم ژاپنی متعلق به جاوایی (تیپ B) است. برنج آبی ژاپن و کولتیوارهای منچوری خیلی شبیه ژاپنی اند (تیپ A). وتب و آکی هاما شکل دانه‌های برنج باستانی که در برمه، تایلند و کلمبیا کشت شده بود، بررسی کردند. آن‌ها وجود کولتیوارهای اولیه را در دامنه کوه‌های هیمالیا که به هندی و ژاپنی تمایز نیافتند، پیشنهاد کردند. آن‌ها به منشأ برنج زراعی نیز می‌اندیشید همان طور که در بالا اشاره گردید، در نوع بومی هندی کولتیوارهای دانه کوتاه مانند بورو تأیید شده‌است. یک تئوری وجود دارد که تمایز یابی اختصاصی شکل دانه را در انواع بومی برنج آسیایی نشان می‌دهد که ممکن است در نتیجه پاسخ به اختلاف درجه حرارت در آن‌ها باشد.

برداشت مکانیزه شالی در خلیفه محله شلمان -استان گیلان

شرایط مناسب برای کشت برنج

دما: میانگین دمای مورد نیاز برنج هنگام رشد باید بین ۲۰ تا ۳۷ درجه سانتیگراد باشد. پایین بودن دما در اوایل فصل زراعی یا آبیاری مزرعه با آب سرد سبب می‌شود که زمان رسیدن دانه‌ها به تأخیر افتد. بالا بودن دما هم موجب کاهش تعداد سنبلچه‌های بارور و وزن دانه‌ها می‌شود.

نور: نور هم یکی از عوامل مؤثر در رشد گیاه است. شدت نور در اوایل فصل زراعی شاید عامل محدود کننده‌ای برای رشد برنج به حساب آید. اما با نزدیک شدن به پایان فصل زراعی، بویژه موقع تشکیل خوشه، رقابت برای جذب نور بین بوته‌ها افزایش می‌یابد.

رطوبت: مناسب‌ترین میزان رطوبت برای گلدهی گیاه برنج، ۷۰ تا ۸۰ درصد است. رطوبت کمتر از ۴۰ درصد، عامل بازدارنده‌ای برای گلدهی گیاه به شمار می‌رود. وزش باد و ریزش باران و تگرگ، در زمان گلدهی زیانبار است. همچنین بارندگی موقع برداشت محصول هم عملیات مربوط به خشک شدن محصول را به تأخیر می‌اندازد. برنج، کلاً گیاه آب دوستی به شمار می‌رود، ولی آبزی نیست. چون ریشه گیاهان آبزی قادر نیست که تارهای کشنده و ریشه‌های فرعی تولید کند. در حالی که ریشه برنج هم تار کشنده و هم ریشه فرعی دارد.

آب: آب مورد نیاز برنج از سایر غلات بیشتر است. هشتاد درصد آب مورد نیاز محصول برنج تولید شده در جهان بویژه در نقاط استوایی، از آب باران تأمین می‌گردد. ۲۰ درصد باقی‌مانده را از آب رودخانه و آب چاه تأمین می‌نمایند. نتایج بدست آمده نشان داده که اگر دمای آب کمتر از ۱۹ درجه سانتیگراد باشد، زمان رسیدن دانه به تأخیر می‌افتد. اگر هم از ۳۰ درجه بیشتر باشد، گسترش ریشه و میزان عملکرد گیاه برنج به دلیل محدود بودن اکسیژن موجود در آب، کم می‌شود و بازدهی گیاه کاهش می‌یابد.

خاک: برنج در خاکهای مختلف، از فقیر تا غنی که تنها آب مورد نیاز گیاه تأمین باشد به عمل می‌آید. البته مقدار آب مصرفی در خاکهای سبک بیش از خاکهای سنگین است. مناسب‌ترین خاک برای کشت برنج، خاک رسی با لایه غیرقابل نفوذ در عمق ۵۰ تا ۱۵۰ سانتیمتری و همراه با مقدار زیادی مواد آلی است. برنج اصولاً نسبت به شوری خاک و شوری آب مقاوم است. در صورتی که آب کافی برای شستشوی نمک خاک وجود داشته باشد، می‌توان از برنج برای اصلاح خاکهای شور استفاده نمود.

ادوات نشاکار

نشاکارهای صیفی جات ماشین آلات و یا ادواتی هستند که نشاء گیاهان را بصورت مکانیزه (اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک) به زمین منتقل می‌کنند. دقت بالای کاشت نشاءها چه در عمق و چه در فواصل بین ردیف‌ها وهمچنین سرعت انتقال آنها به خاک سبب افزایش عملکرد و نیز کاهش چشمگیر هزینه‌های کارگری می‌گردد. یکی از پارامترهای مهم در انتخاب نشاکارها (نشاکارهای چند ردیفه) فواصل بین ردیف‌ها می‌باشد. بطوری که دستیابی به حداقل فاصله بین ردیف‌ها همواره به عنوان یکی از محدودیت‌های تولید مطرح می‌باشد. پارامتر دوم راندمان دستگاه و یا تعداد نشاهای کاشته شده در هر ساعت می‌باشد. در نشاکارهای دارای موزع گردان، تعداد فنجان‌ها و یا حفره‌های روی موزع اهمیت بسیاری در سرعت کار دستگاه دارد. بطوری که موزع‌هایی که دارای شش یا هشت حفره می‌باشند، علاوه بر سرعت کمتر نسبت به موزع‌های دوازده تایی، گاهی در مواردی که فواصل کم کاشت روی ردیف (حدود ۳۰ الی ۴۰ سانتیمتر) مورد نیاز می‌باشد، سبب اختلال در حرکت تراکتور می‌گردند بطوری که تراکتور مدام می‌بایست در حالت نیم کلاچ حرکت کند تا سرعت حرکت دستگاه و به تبع آن سرعت چرخش موزع کاهش یافته و اپراتور دستگاه نشاکار فرصت انداختن نشاها را در داخل فنجان‌ها داشته باشد. پارامتر دیگر، جهت حرکت نشاکار می‌باشد. نشاکارهایی که خلاف جهت حرکت تراکتور، حرکت می‌کنند، امکان رویت مزرعه و چگونگی کاشت را به اپراتور می‌دهند تا در صورت لزوم تغییرات لازم را در تنظیمات نشاکار اعمال نماید.^{[نیازمند منبع]}

بازتاب اثر درجه حرارت نسبت به رشد

بازتاب حرارتی کولتیوارهای گرمسیری، مانند: جوانه زنی بذر، پنجه دهی، رشد نشاء، مدت زمان رشد و طول ساقه، به طوری که تا کنون شناخته شده‌است، نسبت به کولتیوارهای مناطق معتدل تفاوت بسیاری دارند. به هرحال، روابط بین تیپ‌های بومی و بازتاب درجه حرارت در رشد، روظرفیت پنجه دهی در شش تیپ بومی کولتیوارهای هندی و ژاپنی در ترکیبات مختلف نور و درجه حرارت در اتاقک‌های رشد کاملاً کنترل شده، مورد مطالعه قرار گرفت. کاکی زاکی، پیشنهاد کرد که در شدت نور پایین و در درجه حرارت پایین بدون توجه به تیپ بومی، میزان پنجه دهی در درجه حرارت پایین بیش تر از بروز زردی پهنک برگ در درجه حرارت پایین (۱۵ درجه سانتی گراد) در میان شش تیپ بومی آسیایی، اوس، تجره، بولو، و کولتیوارهای ژاپنی آزمایش شد. اوس و تجره زردی شدیدی پیدا کردند. ژاپنی و بولو، به ویژه ژاپنی در درجه حرارت پائین تحمل بیش تری نسبت به زردی را نشان داد. بورو تیپ متوسط بین بولو و اوس یا تجره بود.

برنج در طب سنتی ایران

در طبیعت آن اختلاف نظر وجود داشته بعضی آن را گرم و بعضی سرد و بعضی معتدل میدانند ولی در درجه دوم خشک بودن آن اتفاق نظر وجود دارد و بعضی مرکب القوی دانسته‌اند زیرا اگر در آب بجوشد و آبکش کنند و چلو بپزند، جرم آن درجه اول سرد و آب آن اول گرم می‌باشد.

تولید کننده خلط صالح و خواب‌های خوب بوده، در درمان پیچش شکم و زخم روده، اسهال خونی، اختناق رحم، امراض کلیه و مثانه نافع است. خوردن برنج با شیر و شکر کثیرالغذا بوده و محرک نیروی جنسی و چاق کننده می‌باشد. خوردن آن با دوغ تازه و سماق، تسکین دهنده حرارت و تشنگی و درمان اسهال صفراوی است. غلامرضاکردافشاری، حوریه محمدی کناری و سیدسعید اسماعیلی. کتاب تغذیه در طب ایرانی، اسلامی. نسل نیکان، ۱۳۹۲. ^[۷] برنج پخته در اشخاص حرارتی تولید حرارت و در رطوبتی‌ها ایجاد رطوبت می‌کند، به همین دلیل اغلب پزشکان د هنگام بیماری خوردن آن را منع کرده‌اند، ولی در زمان سلامتی آن را کاملاً تجویز می‌کنند، چون باعث طول عمر و صحت مزاج است. چلتوک برنج دارای مقدار زیادی ویتامین B می‌باشد.

برنج سفید از سایر انواع آن بهتر و غذائیت آن بیشتر است. برنج دارای حالت جمع‌کنندگی و یبوست آور است و به تنهائی خاصیت غذائی کمی دارد. برای مبتلایان به فشار خون مفید است.

برای پیچش شکم، اسهال، بیماری کبدی، برنج پخته مفید است، و مولد منی است، بخ خصوص ترکیب شیر بز با برنج در غذای شیر برنج مفید می‌باشد.

هرگاه با دوغ تازه یا ماست و یا سماق خورده شود، انواع اسهال صفراوی و التهابات و حرارت معده را از هر نوع عطش، استفراغ را نیز برطرف می‌کند، به خصوص شیر برنج تهیه شده از شیر بز برای اسهال مفید است، حتی اسهالی که همراه شکم پیچه باشد.

برای درد دور ناف یا به قولی ناف افتادگی، پلوئی که با پیه پشت بز چرب شده باشد، یا در صورت عدم وجود با روغن حیوانی بسیار مفید است.

خوردن برنج پخته باعث دیدن خوابهای خوب می‌شود، به شرط آنکه در خوردن آن زیاده روی نشود.

خوردن آب برنج پخته مخلوط با شیر ضمن نرم کردن سینه هرگاه به مدت ۱۰ روز ادامه یابد، منی را زیاد می‌کند، و قوه باء را تقویت می‌بخشد. بهتر است آب برنج با شیر به نسبت مساوی مخلوط گردد. خوردن شیر برنج نیز برای ازدیاد منی مفید است.

تنقیه آب برنج پخته جهت زخم روده و معده نافع است.

ضماد برنج با پیه جهت گشودن دمل مفید است؛ و در ضمن برای جلا دادن جواهر نیز استفاده می‌شود.

پاشیدن پودر خاک برنج بر روی زخمهای تازه مفید است.

نوشیدن سوپی از آرد برنج با پیه کبد بز جهت اسهال شدید و بیماریهای حاصله از آن و زخم روده بسیار مؤثر است.

آب برنج چلتوک ساقط کننده جنین است.

برای خونریزی دماغ، به بینی کشیدن پودر و گردی که در موقع برنج کوبی بدست می‌آید، مفید است.

برخی آش تهیه شده از پوسته برنج که کاملاً سرند نکرده باشند، را برای تقویت دهی رشد مو مفید می‌دانند.

زیانهای برنج: برنج برای اشخاصی که دچار قلنج یا مستعد قولنج هستند، خوب نیست.

پوسته کاملاً سرند نکرده برنج را برخی افراد مسموم کننده و برخی دیگر عامل سردرد دانسته‌اند.

ارزش غذایی

درصد ارزش روزانه محتویات مغذی غذاهای رایج (خام و نپخته) در هر صد گرم

	پروتئین		ویتامین‌ها													کانی‌ها (مواد معدنی)
غذا	درصد DV ‏(en)‏[۸][۹]	Q[۱۰]	A	B1	B2	B3	B5	B6	B9	B12	Ch.	C	D	E	K	Ca	Fe	Mg	P	K	Na	Zn	Cu	Mn	Se
درصد کاهش ارزش بر اثر پختن[۱۰][۱۱]			۱۰	۳۰	۲۰	۲۵		۲۵	۳۵	۰	۰	۳۰				۱۰	۱۵	۲۰	۱۰	۲۰	۵	۱۰	۲۵
ذرت	۲۰	۵۵	۱	۱۳	۴	۱۶	۴	۱۹	۱۹	۰	۰	۰	۰	۰	۱	۱	۱۱	۳۱	۳۴	۱۵	۱	۲۰	۱۰	۴۲	۰
برنج	۱۴	۷۱	۰	۱۲	۳	۱۱	۲۰	۵	۲	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۱	۹	۶	۷	۲	۰	۸	۹	۴۹	۲۲
گندم	۲۷	۵۱	۰	۲۸	۷	۳۴	۱۹	۲۱	۱۱	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۳	۲۰	۳۶	۵۱	۱۲	۰	۲۸	۲۸	۱۵۱	۱۲۸
دانه سویا	۷۳	۱۳۲	۰	۵۸	۵۱	۸	۸	۱۹	۹۴	۰	۲۴	۱۰	۰	۴	۵۹	۲۸	۸۷	۷۰	۷۰	۵۱	۰	۳۳	۸۳	۱۲۶	۲۵
نخود کفتری	۴۳	۹۱	۱	۴۳	۱۱	۱۵	۱۳	۱۳	۱۱۴	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۱۳	۲۹	۴۶	۳۷	۴۰	۱	۱۸	۵۳	۹۰	۱۲
سیب‌زمینی	۴	۱۱۲	۰	۵	۲	۵	۳	۱۵	۴	۰	۰	۳۳	۰	۰	۲	۱	۴	۶	۶	۱۲	۰	۲	۵	۸	۰
سیب‌زمینی شیرین	۳	۸۲	۲۸۴	۵	۴	۳	۸	۱۰	۳	۰	۰	۴	۰	۱	۲	۳	۳	۶	۵	۱۰	۲	۲	۸	۱۳	۱
اسفناج	۶	۱۱۹	۱۸۸	۵	۱۱	۴	۱	۱۰	۴۹	۰	۴٫۵	۴۷	۰	۱۰	۶۰۴	۱۰	۱۵	۲۰	۵	۱۶	۳	۴	۶	۴۵	۱
شوید	۷	۳۲	۱۵۴	۴	۱۷	۸	۴	۹	۳۸	۰	۰	۱۴۲	۰	۰	۰	۲۱	۳۷	۱۴	۷	۲۱	۳	۶	۷	۶۳	۰
هویج‌ها	۲		۳۳۴	۴	۳	۵	۳	۷	۵	۰	۰	۱۰	۰	۳	۱۶	۳	۲	۳	۴	۹	۳	۲	۲	۷	۰
گوآوا یا زیتون محلی چابهار	۵	۲۴	۱۲	۴	۲	۵	۵	۶	۱۲	۰	۰	۳۸۱	۰	۴	۳	۲	۱	۵	۴	۱۲	۰	۲	۱۱	۸	۱
پاپایا	۱	۷	۲۲	۲	۲	۲	۲	۱	۱۰	۰	۰	۱۰۳	۰	۴	۳	۲	۱	۲	۱	۷	۰	۰	۱	۱	۱
کدو تنبل	۲	۵۶	۱۸۴	۳	۶	۳	۳	۳	۴	۰	۰	۱۵	۰	۵	۱	۲	۴	۳	۴	۱۰	۰	۲	۶	۶	۰
روغن آفتابگردان	۰		۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۲۰۵	۷	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰	۰
تخم‌مرغ	۲۵	۱۳۶	۱۰	۵	۲۸	۰	۱۴	۷	۱۲	۲۲	۴۵	۰	۹	۵	۰	۵	۱۰	۳	۱۹	۴	۶	۷	۵	۲	۴۵
شیر	۶	۱۳۸	۲	۳	۱۱	۱	۴	۲	۱	۷	۲٫۶	۰	۰	۰	۰	۱۱	۰	۲	۹	۴	۲	۳	۱	۰	۵

درصد کاهش ارزش بر اثر پختن : حداکثر کاهش درصدی ارزش‌های غذایی به دلیل جوشیدن بدون در نظر گرفتن گروه گیاه‌خواری حاوی شیر و تخم مرغ (ovo-lacto-vegetables group).

Rice, white, long-grain, raw

مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی	۱٬۵۲۷ کیلوژول (۳۶۵ کیلوکالری)
کربوهیدرات‌ها	۸۰ g
قندها	۰٫۱۲ g
فیبر	۱٫۳ g
چربی	۰٫۶۶ g
پروتئین	۷٫۱۳ g
آب	۱۱٫۶۱ g
تیامین (ویتامین ب۱)	۰٫۰۷۰۱ میلی‌گرم (۵٪)
ریبوفلاوین (ویتامین ب۲)	۰٫۰۱۴۹ میلی‌گرم (۱٪)
نیاسین (ویتامین ب۳)	۱٫۶۲ میلی‌گرم (۱۱٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵)	۱٫۰۱۴ میلی‌گرم (۲۰٪)
ویتامین ب۶	۰٫۱۶۴ میلی‌گرم (۱۳٪)
کلسیم	۲۸ میلی‌گرم (۳٪)
آهن	۰٫۸۰ میلی‌گرم (۶٪)
منیزیم	۲۵ میلی‌گرم (۷٪)
منگنز	۱٫۰۸۸ میلی‌گرم (۵۴٪)
فسفر	۱۱۵ میلی‌گرم (۱۶٪)
پتاسیم	۱۱۵ میلی‌گرم (۲٪)
روی	۱٫۰۹ میلی‌گرم (۱۱٪)
درصدها نسبی‌اند